Ung thư thận chiếm khoảng 3,7% tổng số các bệnh ung thư ở Hoa Kỳ. Mỗi năm, hơn 62.000 người Mỹ được chẩn đoán mắc bệnh. Nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo tuổi tác. Vậy ung thư thận là bệnh gì? Dấu hiệu nhận biết và nguyên nhân là gì?
Ung thư thận là gì?
Thận là cơ quan hình hạt đậu nằm ngay ở trên thắt lưng. Mỗi quả thận có kích thước khoảng bằng nắm tay. Chúng nằm phía sau các cơ quan trong ổ bụng, mỗi một quả thận nằm ở mỗi bên cột sống của bạn. Là một phần của hệ thống tiết niệu, nhiệm vụ chính của thận là lọc máu và tạo ra nước tiểu để loại bỏ các chất thải của cơ thể.
Ung thư thận xảy ra khi các tế bào thận phát triển bất thường ngoài tầm kiểm soát. Theo thời gian, những tế bào này tích tụ và tạo thành khối u ác tính. Một khối u ác tính có thể lây lan sang các mô và cơ quan quan trọng khác trên cơ thể. Khi điều này xảy ra, nó được gọi là ung thư thận di căn.
Các dạng bệnh ung thư thận
Ung thư thận có nhiều dạng khác nhau bao gồm:
Ung thư biểu mô tế bào thận (RCC): Đây là dạng ung thư thận phổ biến nhất ở người lớn và chiếm 85% các loại ung thư thận. Ung thư biểu mô tế bào thận thường phát triển như một khối u đơn lẻ ở một thận, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến cả hai thận. Ung thư bắt đầu trong các tế bào lót ống thận (các ống nhỏ đưa chất dinh dưỡng và chất lỏng trở lại máu). Loại RCC phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào thận tế bào trong (ccRCC).
Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp: Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp chiếm từ 6 – 7% các loại ung thư thận. Căn bệnh ung thư này thường bắt đầu ở khu vực mà niệu quản kết nối với phần chính của thận. Khu vực này được gọi là bể thận. Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp cũng có thể xảy ra ở niệu quản hoặc bàng quang.
Khối u Wilms: Đây là loại ung thư thận phổ biến nhất ở trẻ em. Nó chiếm khoảng 5% các trường hợp ung thư thận.
Sarcoma thận: Đây là dạng ung thư thận hiếm gặp, chỉ chiếm 1% các trường hợp ung thư thận. Nó bắt đầu trong các mô liên kết của thận và nếu không được điều trị, có thể lây lan sang các cơ quan và xương lân cận.
Các giai đoạn ung thư thận
Giai đoạn của bệnh ung thư thận được xác định dựa trên:
- Vị trí và kích thước của khối u
- Mức độ ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết
- Mức độ lây lan của ung thư đến các mô và cơ quan khác.
Bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm khác nhau, bao gồm chụp CT, chụp MRI và sinh thiết, để xác định giai đoạn ung thư.
Giai đoạn I: Khối u có chiều ngang hoặc nhỏ hơn 7cm và chỉ nằm trong thận, chưa lan đến các hạch bạch huyết hoặc các mô khác.
Giai đoạn II: Khối u có chiều ngang lớn hơn 7cm nhưng vẫn chỉ nằm trong thận, chưa lan đến các hạch bạch huyết hoặc các mô khác.
Giai đoạn III: Khối u đã lan đến các mạch máu chính, bao gồm tĩnh mạch thận và tĩnh mạch chủ dưới hoặc vào mô xung quanh thận hay các hạch bạch huyết gần đó.
Giai đoạn IV: Khối u đã lan ra bên ngoài thận đến tuyến thượng thận (tuyến nhỏ nằm trên đầu thận), hoặc đến các hạch bạch huyết ở xa hoặc các cơ quan khác trên cơ thể như xương, não, phổi.
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng ung thư thận
Ung thư thận giai đoạn đầu có thể không gây triệu chứng rõ ràng. Khi khối u lớn dần, các dấu hiệu ung thư thận có thể bao gồm:
- Đi tiểu ra máu
- Đau lưng dưới hoặc một bên xương sườn dai dẳng mà không phải do chấn thương
- Xuất hiện khối u hoặc sưng ở một bên
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
- Sốt
- Cảm thấy rất mệt mỏi
- Sụt cân
- Chán ăn
- Huyết áp cao
- Đổ mồ hôi đêm
- Sưng tĩnh mạch trong tinh hoàn ở nam giới
- Sưng hạch ở cổ
- Đau xương
- Thiếu máu
- Tăng canxi máu
- Ho ra máu.
Một số triệu chứng này chỉ xảy ra khi ung thư giai đoạn cuối và đã di căn đến các bộ phận khác trên cơ thể, chẳng hạn như xương hoặc phổi.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây ung thư thận
Nguyên nhân chính xác gây ung thư thận vẫn chưa được xác định. Theo các bác sĩ, ung thư thận xảy ra khi một số tế bào thận phát triển bất thường (đột biến) và phân chia nhanh chóng. Chúng tích tụ tạo thành một khối u có thể vượt ra ngoài thận. Một số tế bào có thể vỡ ra và lây lan (di căn) đến các bộ phận xa của cơ thể.
Bên cạnh đó, một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng mắc bệnh này, bao gồm:
- Tuổi cao: nằm trong độ tuổi từ 60 – 70.
- Ung thư thận hiếm gặp ở những người dưới 50 tuổi.
- Giới tính: nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao gấp đôi phụ nữ.
- Béo phì: những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên.
- Hút thuốc lá
- Huyết áp cao (tăng huyết áp).
- Tiền sử gia đình có người thân mắc bệnh.
- Một số hội chứng di truyền, chẳng hạn như những người mắc bệnh Von Hippel-Lindau, hội chứng Birt-Hogg-Dube, bệnh xơ cứng củ, ung thư biểu mô tế bào thận nhú di truyền hoặc ung thư thận gia đình.
- Lọc máu lâu dài để điều trị suy thận mạn tính.
