Nghiên cứu từ các nhà khoa học đã chứng minh, để giúp da trắng hồng, sáng khỏe tự nhiên, cần có giải pháp làm tăng Melanin sáng màu, giảm Melanin tối màu hiệu quả.
Melanin tối màu – “tội đồ” làm xấu màu da
Khi nhắc đến Melanin, nhiều người vẫn xem nó là “hắc sắc tố”, là “thủ phạm” khiến da xỉn màu, ngăm đen, sạm nám. Tuy nhiên, nghiên cứu từ các nhà khoa học đã chứng minh, Melanin có 2 loại chính là Melanin tối màu (Eumelanin) và Melanin sáng màu (Pheomelanin cho sắc tố vàng đỏ, thường có xuất hiện nhiều ở người da trắng), và chỉ có Melanin tối màu mới được coi là nguyên nhân có thể khiến da thâm đen, sạm nám.
Khi tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời và các yếu tố gây hại như căng thẳng, thay đổi nội tiết, sử dụng mỹ phẩm chứa hoá chất độc hại…, các Melanocytes – “nhà máy” tạo sắc tố da ở lớp đáy thượng bì của da sẽ tăng cường sản xuất Melanin và đẩy lên trên bề mặt da như “những chiếc dù” để bảo vệ cơ thể trước tác hại của tia cực tím, hoá chất… giảm nguy cơ ung thư da. Trong đó, nếu lượng Melanin sáng màu được sản xuất nhiều hơn thì da ít bị đen sạm, Melanin tối màu nhiều hơn thì da đen sạm hơn. Đặc biệt, khi các Melanin tối màu tập trung, co cụm tại 1 vùng thì sẽ gây nên tình trạng nám da. Đặc biệt, cùng tiếp xúc với ánh nắng như nhau, nhưng có người da bị “cháy nắng”, “bắt nắng” nhiều dẫn tới đen da, sẫm màu, sạm nám nhiều hơn, đó là do cơ thể sản xuất nhiều Melanin tối màu hơn Melanin sáng màu để bảo vệ da. Và Melanin tối màu cũng là “tội đồ” làm xấu màu da, khiến chị em mất tự tin.
Bởi vì chưa hiểu rõ bản chất Melanin, đồng thời có đến 2 loại khác nhau, nên nhiều người đã sử dụng các biện pháp trắng da nguy hiểm là triệt tiêu hoàn toàn Melanin, khiến da trắng lên nhanh chóng nhưng là trắng bệch, nhợt nhạt, không đủ khỏe để chống chọi lại các yếu tố nguy hiểm như tia UV, ô nhiễm, khói bụi, hóa chất…
Cách làm giảm melanin trong da
Trước khi thực hiện các phương này nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để được hướng dẫn chọn lựa phương pháp thích hợp.
Liệu pháp laser
Liệu pháp Laser sẽ loại bỏ các lớp trên cùng của da, giảm melanin ở các vùng da được điều trị. Những loại laser thường sủ dụng là:
- Laser xâm lấn: Phương pháp này giúp loại bỏ các lớp da bên ngoài và cần can thiệp mạnh.
- Laser không xâm lấn: Phương pháp này nhẹ nhàng hơn so với laser xâm lấn, giúp thúc đẩy tăng trưởng collagen, tái tạo làn da.
- Ánh sáng xung mạnh (IPL) là một trong những phương pháp điều trị như vậy. Công nghệ này sử dụng các xung năng lượng ánh sáng để làm nóng và phá hủy melanin, loại bỏ các đốm nâu.
- Q-switched ruby laser (QSRL): Phương pháp này sử dụng xung ánh sáng để làm nóng và phân rã melanin.
Cũng như bất kì thủ thuật y tế nào, liệu pháp laser là không phải là phương pháp có thể áp dụng cho tất cả mọi người. Bởi vì, nó có thể gây ra tác dụng phụ như rối loạn sắc tố, sẹo và nhiễm trùng. Trước khi thực hiện liệu pháp, hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra da xem đây có phải là phương pháp tốt nhất dành cho da bạn hay không.
Kem bôi hoặc thuốc mỡ
Bạn có thể sử dụng các loại sản phẩm thoa ngoài da để làm sáng da. Những sản phẩm này làm giảm melanin và sẵn có trên thị trường.
Các sản phẩm làm sáng da kê đơn hay không kê đơn thường có các thành phần: hydroquinone, axit kojic, VitaminC, axit glycolic, acid azelaic, retinoid. Những thành phần này có tác dụng ức chế tyrosinase – là enzyme chính trong quá trình tổng hợp melanin. Vì vậy, chúng sẽ có tác dụng làm chậm sản xuất melanin và kết quả là da trở nên sáng hơn.
Tuy nhiên, các sản phẩm làm sáng da được biết là có thể gây ra các tác dụng phụ như: khô da, kích ứng, đỏ, ngứa. Vì vậy, trước khi sử dụng các sản phẩm này nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để tránh được những ảnh hưởng đến làn da cũng như sức khoẻ tổng thể.
Một số cách kiểm soát và làm chậm quá trình sản xuất melanin trong da
Các phương pháp làm chậm quá trình sản xuất melanin trong da không liên quan đến điều trị y khoa. Tuy nhiên, nó lại phụ thuộc vào thói quen chăm sóc da mặt hàng ngày và một số lựa chọn sử dụng phương pháp tự nhiên để khắc phục tình trạng của da.
Kem chống nắng
Công dụng của melanin là giúp bảo vệ làn da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Chính vì thế, khi bạn tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, làn da của bạn sẽ tạo ra nhiều melanin hơn.
Sử dụng kem chống nắng sẽ hạn chế được quá trình tạo ra nhiều melanin khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Kem chống nắng còn bảo vệ da tránh được các tia cực tím có hại và làm chậm lại quá trình sản xuất melanin trong da.
Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, kem chống nắng tốt nhất sẽ có những tiêu chí như: có phổ chống nắng rộng, chỉ số chống nắng SPF từ 30 trở lên, kem có thể chống nước. Mặc dù, kem chống nắng không chặn được 100% tia UV từ ánh nắng mặt trời nhưng nó có thể hạn chế được lượng melanin sản xuất trong da.
Để bảo vệ làn da tối ưu, thì nên: hạn chế phơi nắng, tránh nắng từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều (đây là khoảng thời gian tia nắng mặt trời có cường độ mạnh nhất), mặc quần áo bảo hộ chống nắng (như: mũ rộng vành, kính râm, áo dài tay,…), tránh nhuộm da.
Một số biện pháp tự nhiên
Một số biện pháp tự nhiên có thể làm sáng da. Tuy nhiên, không thể ước lượng thời gian cụ thể để thấy rõ hiệu quả của những phương pháp này đối với từng cá nhân. Vì vậy, để thực hiện phương pháp này thì điều quan trọng là phải kiên nhẫn và duy trì đều đặn.
- Nghệ: Theo nghiên cứu năm 2012 cho thấy hoạt chất trong củ nghệcó thể làm giảm quá trình tổng hợp melanin. Hoạt chất này được gọi là curcumin, có khả năng ức chế tyrosinase, từ đó sẽ ngăn chặn khả năng melanocytes tạo ra nhiều melanin.
- Gel lô hội: Nha đamcó thể làm giảm sản xuất melanin sau khi phơi nắng. Thành phần của nha đam có chứa aloesin – là một hợp chất có khả năng ức chế tyrosinase, theo nghiên cứu được tiến hành vào năm 2002. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây hơn năm 2012 đã xác định rằng lô hội không có tác dụng này. Mặc dù, các kết quả nghiên cứu này mâu thuẫn, nhưng những người sử dụng gel lô hội vẫn nhận thấy được hiệu quả làm sáng da.
- Nước chanh: Mọi người cũng thường sử dụng nước chanh để giảm sắc tố da. Điều này có thể giải thích là do hàm lượng vitamin C trong nước chanh cao. Theo một bài báo năm 2017 trên Tạp chí Da liễu lâm sàng và thẩm mỹ cho biết vitamin C có thể làm giảm hoạt động tyrosinase, ngăn chặn sự hình thành melanin. Mặc dù, nước chanh có tác dụng chống nám tiềm năng, nhưng nó có thể gây ảnh hưởng cho da chẳng hạn như kích ứng da. Nên sử dụng nước chanh khi đã pha loãng và đặc biệt là phải tránh ánh nắng mặt trời sau khi sử dụng.
- Tẩy trắng da: sản phẩm tẩy trắng da như hydroquinone sẽ làm giảm số lượng melanocytes trong da. Cho nên , kết quả là làn da sáng hơn và tông màu da đều hơn.
- Trà xanh: Có chứa hợp chất gọi là epigallocatechin gallate (EGCG). Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy rằng epigallocatechin gallate – EGCG có thể ngăn ngừa sự tích tụ melanin trong da. Nó hoạt động bằng cách ức chế loại enzyme cần thiết để tạo ra melanin.
