Béo phì, uống rượu bia, mắc bệnh đái tháo đường, suy giáp, dễ làm tổn thương gan, tích tụ chất béo dẫn đến gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo tích tụ trong gan vượt hơn 5% tổng trọng lượng gan. Quá nhiều chất béo trong gan có thể gây viêm gan, xơ gan, nặng hơn là tiến triển thành suy gan.
Bác sĩ Đoàn Vĩnh Bình, Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ. Dưới đây là 6 nguyên nhân thường gặp.
Béo phì: Nguyên nhân chính gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Béo phì làm tăng nồng độ triglyceride (chất béo trung tính) và axit béo tự do trong máu, gây tích tụ mỡ gan. Người béo phì thích các món ngọt, béo, ăn vặt và ăn khuya làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Lạm dụng bia rượu: Gan phân hủy rượu tạo ra chất độc acetaldehyde làm hỏng tế bào gan. Tổn thương gan dẫn đến giảm khả năng xử lý và đào thải chất béo trong máu.
Bia rượu còn là nguyên nhân gây rối loạn chuyển hóa mỡ ở gan, tích tụ mỡ, lâu ngày viêm gan và xơ gan. Mức độ tổn thương gan tùy vào lượng rượu tiêu thụ, tuổi tác, giới tính, di truyền và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Người khỏe mạnh nên hạn chế rượu bia, trường hợp mắc các bệnh về gan cần bỏ rượu hoàn toàn.
Đái tháo đường: Người bệnh đái tháo đường type 2 có nguy cơ bị gan nhiễm mỡ cao hơn người bình thường do tình trạng kháng insulin làm tăng tích tụ chất béo trong gan. Kháng insulin là tình trạng các tế bào không phản ứng với insulin tốt như bình thường, dễ làm tăng lượng đường trong máu.
Ăn nhiều chất béo và cholesterol: Khi tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất béo và cholesterol như mỡ, nội tạng động vật, lòng đỏ trứng, bơ, phô mai… lượng mỡ trong máu tăng cao. Gan phải làm việc nhiều hơn để oxy hóa và phân giải các chất béo ra khỏi cơ thể.
Nếu quá trình này không hiệu quả, chất béo tích tụ trong các tế bào gan gây ra gan nhiễm mỡ. Tập thể dục thường xuyên, ăn uống cân bằng và duy trì cân nặng hợp lý góp phần phòng ngừa bệnh.
Lười vận động: Ít tập thể dục thể thao có thể gây ra béo phì, kháng insulin và lượng đường trong máu cao – những yếu tố nguy cơ dẫn đến gan nhiễm mỡ. Mỗi người nên vận động vừa phải ít nhất 150 phút hoặc 75 phút cường độ cao mỗi tuần.
Suy giáp: Chức năng tuyến giáp suy giảm khiến cơ thể không sản sinh đủ hormone giáp (T3, T4) cần thiết cho hoạt động trao đổi chất. Khi đó, lượng calo tiêu hao giảm, dẫn đến tích tụ mỡ ở gan, cơ bắp và một số bộ phận khác.
Hội chứng buồng trứng đa nang, sử dụng thuốc không đúng cách, viêm gan siêu vi (nhất là viêm gan siêu vi C) cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Bác sĩ Bình khuyến cáo mỗi người có chế độ ăn uống, vận động hợp lý, kiểm soát cân nặng, hạn chế bia rượu. Bổ sung các tinh chất thiên nhiên như wasabia japonica và s.marianum hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường hoạt động của tế bào gan, kiểm soát hoạt động của tế bào kupffer trong gan, góp phần ngăn ngừa gan nhiễm mỡ. Quan hệ tình dục an toàn, tiêm vaccine phòng viêm gan và khám sức khỏe định kỳ cũng giúp phòng ngừa bệnh này.
