Với nhiều công dụng như giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư, nâng cao sức đề kháng, kiểm soát lượng đường trong máu… nhân sâm được xem là loại thảo dược quý hiếm và được sử dụng trong y học từ hàng nghìn năm trước.
Nhân sâm – Loại thảo dược thần kỳ
Nhân sâm (hay sâm) là một loại rễ củ, có hình thù trông giống cơ thể con người với phần củ và nhánh rễ Hiện trên thế giới có rất nhiều loại nhân sâm nhưng phổ biến nhất là nhân sâm Canada (Panax quinquefolius) và nhân sâm châu Á (Panax ginseng).
Theo y học cổ truyền nhân sâm là loại thảo dược có vị đắng, không độc, có tác dụng đại bổ nguyên khí. Nhân sâm cũng là đầu vị của thuốc bổ khí và đứng đầu trong 4 vị thuốc của Đông y là sâm, nhung, quế, phụ. Với công năng bổ khí, ích huyết, sinh tân (bồi bổ huyết dịch), định thần, ích trí, nhân sâm thường được dùng để trị chứng chân khí suy kém, cơ thể mệt mỏi, đoản hơi, đoản khí, tay chân lạnh, mạch yếu, người gầy yếu, trí nhớ suy giảm, người ở trạng thái căng thẳng thần kinh, nội nhiệt, tiêu khát, liệt dương, suy tim, hồi hộp, mất ngủ.
Trong khi đó,theo y học hiện đại, nhân sâm giúp bồi bổ sức khỏe, nâng cao thể lực nhờ các thành phần hợp chất hữu cơ quan trọng như germanium, glycoside panaxin cùng với các vitamin B1, vitamin B2, các axit béo như axit panmitic, streari, linoleic và các axit amin. Trong đó, hai thành phần hoạt chất quan trọng nhất là được cho là tạo nên công dụng thần kỳ của nhân sâm là ginsenosides và gintonin.
Tác dụng của nhân sâm
Tăng cường hệ miễn dịch
Nhân sâm có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các vi khuẩn và ngăn ngừa các loại bệnh thường gặp như cảm lạnh, cảm cúm… Theo nghiên cứu, nhân sâm giúp làm tăng số lượng tế bào miễn dịch trong máu và cải thiện phản ứng của hệ miễn dịch. Không những vậy, dùng nhân sâm còn giúp giảm thời gian bị bệnh, giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và giảm nguy cơ mắc các nhiễm trùng khác khi bị cúm hoặc cảm lạnh
Cải thiện chức năng não bộ
Một trong những tác dụng nổi bật khác của nhân sâm không thể không nhắc đến đó là khả năng cải thiện các chức năng của não như trí nhớ, hành vi và tâm trạng. Đọc tiếp Thành phần hoạt chất ginsenoside có trong nhân sâm có thể giúp tăng cường trí nhớ, khả năng học hỏi và tăng tỷ lệ sống sót của tế bào não. Bên cạnh đó, nhân sâm cũng giúp hỗ trợ việc truyền tín hiệu và thông điệp từ não đến các bộ phận khác của cơ thể. Cuối cùng, nhân sâm còn hỗ trợ làm giảm viêm nhiễm của các tế bào não và ngăn ngừa suy giảm trí nhớ.
Kiểm soát lượng đường trong máu
Cả nhân sâm Canada và châu Á đều được chứng minh là có thể giúp cải thiện chức năng của tế bào tuyến tụy, tăng cường sản xuất insulin và tăng cường hấp thu lượng đường trong máu ở các mô. Ngoài ra, nhân sâm Canada còn có khả năng làm giảm lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Giảm cholesterol
Một nghiên cứu cho thấy sử dụng 6g nhân sâm mỗi ngày trong 8 tuần sẽ làm giảm mức cholesterol toàn phần, triglyceride, VLDL, LDL – Cholesterol (cholesterol xấu), đồng thời giúp tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt). Từ đó, giúp củng cố và bảo vệ sức khỏe tim mạch. Không những vậy, một số hợp chất có trong nhân sâm còn làm tăng hoạt động của superoxide dismutase, một chất chống oxy hóa làm giảm quá trình tổng hợp cholesterol. Ngoài ra, nó còn làm giảm mức độ malondialdehyde, hợp chất có hại làm tăng mức cholesterol xấu và stress oxy hóa.
Giảm mệt mỏi và tăng cường sinh lực
Nhân sâm đã được chứng minh có khả năng giúp làm giảm mệt mỏi và tăng cường sinh lực nhờ chứa một lượng lớn hợp chất ginsenosides, có tác dụng: Giữ cho hệ thống thần kinh trung ương ở trạng thái cân bằng Chống lại các phản ứng viêm trong cơ thể Cân bằng cortisol, một loại hormone căng thẳng có thể ảnh hưởng đến mức năng lượng của cơ thể.
Chống lão hóa – Tác dụng thần kỳ của nhân sâm
Nhân sâm còn là loại thảo dược có công dụng chống lão hóa. Loại thảo dược này có khả năng trẻ hóa làn da bằng cách giảm stress oxy hóa. Ngoài ra, nó còn làm giảm sự tấn công của các gốc tự do, bảo vệ collagen, ức chế sự hình thành của các nếp nhăn và giữ ẩm cho da.
Tăng cường sức khỏe sinh sản
Trong y học cổ truyền Trung Quốc, nhân sâm thường được sử dụng để điều trị rối loạn cương dương và làm tăng ham muốn tình dục. Không những vậy, nhân sâm có khả năng làm tăng cường chất lượng và số lượng tinh trùng nhờ vào sự hiện diện của hoạt chất ginsenosides có trong nhân sâm. Tuy nhiên,cần có các nghiên cứu sâu hơn để hiểu về cơ chế hoạt động của nhân sâm đối với sức khỏe sinh sản.