Theo tư vấn của bác sĩ ThS BS. Nguyễn Thị Quý – Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM (cơ sở 3), châm cứu là một phương pháp an toàn, chi phí thấp và đã được sử dụng rộng rãi trong điều trị béo phì.
Béo phì là một bệnh mãn tính được đặc trưng bởi sự gia tăng lượng mỡ dự trữ trong cơ thể. Bệnh được gây ra bởi sự tương tác của các yếu tố di truyền, chế độ ăn uống, lối sống và môi trường. Tỉ lệ béo phì ở trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn đã tăng lên đáng kể trong những thập kỷ qua.
Tuy nhiên, nhiều người không thể kiểm soát cân nặng chỉ bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và tăng cường hoạt động thể chất.
Châm cứu là một phương pháp an toàn, chi phí thấp và đã được sử dụng rộng rãi trong điều trị béo phì bằng Y học cổ truyền. Châm cứu giúp điều chỉnh trục thần kinh nội tiết, điều chỉnh thói quen ăn uống và chuyển hóa năng lượng là những chiến lược điều trị đầy hứa hẹn đối với bệnh béo phì.
Các mô hình châm cứu (điện châm) hiện nay tiến hành trên động vật cho thấy châm cứu tác động vào vào nhiều cơ chế khác nhau. Cụ thể, giảm nồng độ leptin – một hormon điều chỉnh cân nặng trong huyết tương và tăng biểu hiện của thụ thể leptin ở vùng dưới đồi.
Tăng tần suất phóng điện thần kinh ở nhân trung gian vùng dưới đồi (VMH) từ đó kích hoạt trung tâm cảm giác no.
Tăng sản xuất POMC của yếu tố gây chán ăn trong vùng nhân tế bào đơn nhân (NTS) và vùng nhân hạ thiệt (HN) do đó ngăn chặn lượng thức ăn nạp vào.
Điều hoà giảm ghrelin – một hormon ảnh hưởng đến sự thèm ăn vùng dưới đồi từ đó làm giảm lượng thức ăn nạp vào. Giảm đường kính tế bào mỡ ở những con chuột có chế độ ăn nhiều chất béo.
Giảm đề kháng insulin, duy trì mức insulin và lượng đường trong máu lúc đói. Tái cấu trúc các mô mỡ trắng (WAT) thành mô mỡ màu nâu (BAT) và điều chỉnh hệ vi khuẩn đường ruột, đạt được sự cân bằng trục não – ruột – vi khuẩn.
Giảm TNF-α, IL6 và hsCRP là những yếu tố viêm liên quan với việc tăng khối lượng cơ thể, chu vi vòng eo và nồng độ axit béo tự do.
Châm cứu kết hợp với việc ăn kiêng đúng cách đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc giảm cân và giảm các phản ứng viêm nhiễm. Châm cứu có thể được sử dụng như một lựa chọn điều trị hiệp đồng để kiểm soát béo phì.