Thừa cân béo phì không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chính sức khoẻ của con người. Theo các chuyên gia đã ước tính rằng có 2,7 tỷ người trưởng thành sẽ bị thừa cân, hơn 1 tỷ người trưởng thành sẽ bị ảnh hưởng bởi bệnh béo phì và 177 triệu người lớn bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi bệnh béo phì từ nay cho đến năm 2025. Nhận thấy vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng hơn, đã có nhiều cuộc nghiên cứu về các loại vitamin, khoáng chất cho đến các loại thảo dược hoặc chiết xuất từ thiên nhiên được tổ chức để tìm ra các hoạt chất có thể hỗ trợ việc giảm cân hiệu quả và an toàn. Trong đó, trà xanh được cho là một trong những lựa chọn đầy tiềm năng; và đó là lí do vì sao rất nhiều sản phẩm giảm cân trên thị trường hiện nay có chứa chiết xuất này.
Trà xanh không còn là một loại thực phẩm xa lạ đối với chúng ta. Theo truyền thống lâu đời, trà xanh luôn được người châu Á tin tưởng sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Trà xanh đã được khoa học chứng minh có thể đem lại nhiều lợi ích tích cực về mặt sức khoẻ chẳng hạn như: giảm nguy cơ nhiễm trùng, kiểm soát huyết áp, cải thiện chức năng não bộ, phòng chống ung thư, ngăn ngừa tiểu đường tuýp 2, giảm nguy cơ mắc các căn bệnh liên quan đến tim mạch và đặc biệt là giảm cân. Vậy trà xanh có gì mà lại có thể hỗ trợ cho tình trạng thừa cân béo phì?
Thành phần của trà xanh
Thành phần của trà xanh có chứa caffeine và epigallocatechin-3-gallate (EGCG), một catechin. Thành phần caffeine luôn được biết đến như một chất kích thích hiệu quả trong việc hỗ trợ đốt cháy mỡ thừa và tăng cường hiệu suất thể thao. Thành phần catechin là một phenol tự nhiên, có tính năng chống oxy hóa vô cùng mạnh mẽ và có hàm lượng nhiều nhất trong trà xanh. Ngoài trà xanh, catechin cũng được tìm thấy ở các nguồn thực phẩm khác như rượu vang đỏ, socola, táo đỏ, hoặc dâu tây. Nhờ vào tính năng này, trà xanh rất tốt trong việc trung hòa các gốc tự do và đẩy lùi các nguy cơ gây nên bệnh tật. Gốc tự do là những phân tử hoặc nguyên tử mạnh được hình thành trong cơ thể và có thể gây hại cho các tế bào của bạn khi số lượng của chúng tăng quá cao. Sử dụng các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như catechin có thể giúp hạn chế tác hại của các gốc tự do.
Tác dụng của trà xanh trong việc giảm cân?
Trà xanh có thể mang lại nhiều tác dụng tuyệt vời cho việc giảm cân, đặc biệt là khi catechin được kết hợp với caffeine. Trong một cuộc nghiên cứu được diễn ra trong vòng 12 tuần ở những tình nguyện viên Thái Lan thừa cân với BMI > 25, nhóm sử dụng thực phẩm sức khoẻ có chứa trà xanh giảm cân nhiều đáng kể so với nhóm sử dụng giả dược. Một nghiên cứu khác được thực hiện tại Pháp với 68 tình nguyện viên từ thừa cân đến béo phì cũng đã cho thấy giảm cân hiệu quả sau 12 tuần sử dụng trà xanh có chứa caffeine.
Có chứa các chất chống oxy hóa
Béo phì không chỉ đơn giản là thừa cân. Đây là bệnh lý liên quan đến rối loạn chuyển hóa do sự giải phóng các axit béo tự do có nồng độ cao vào các cơ quan khác nhau và sự tích tụ calo dư thừa trong chế độ ăn uống. Từ đó, chúng dần tích tự thành mỡ nội tạng. Tình trạng này đại diện cho một trạng thái căng thẳng oxy hóa mãn tính và viêm cấp độ thấp mà các phân tử trung gian có thể bao gồm leptin, adiponectin và cytokine. Để có thể khắc phục tình trạng căng thẳng oxy hoá, cơ thể cần các chất chống oxy hoá. Polyphenols là một trong những nhóm chống oxy hoá; và catechins là một trong loại polyphenol mạnh mẽ.
Phân huỷ chất béo và tăng sử dụng năng lượng
Để có thể đốt cháy chất béo, cơ thể cần phá vỡ các chất béo này trong tế bào mỡ và di chuyển nó vào máu. Norepinephrine, hay còn gọi là noradrenalin, là một loại hormone được cho là có thể đốt cháy mỡ thừa. Thành phần EGCG của trà xanh đóng vai trò ngăn chặn các enzyme phân hủy norepinephrine; từ đó thúc đẩy quá trình phân huỷ chất béo, phóng thích các chất béo này vào máu và chuyển hóa thành năng lượng.
Tăng cường đốt cháy mỡ thừa
Trà xanh được cho là có thể tác động đến cơ chế đốt cháy mỡ thừa và giảm lượng mỡ thừa của cơ thể, đặc biệt là trong quá trình hoạt động thể chất. Một cuộc nghiên cứu ở nam giới đã cho thấy tác dụng này khi các tình nguyện viên nam sử dụng chiết xuất trà xanh trước khi tập thể dục đốt cháy ơn 17% lượng mỡ thừa khi so sánh với nhóm không sử dụng. Bên cạnh đó, trà xanh còn cho thấy các tín hiệu tích cực trong việc loại trừ mỡ nội tạng, một loại mỡ vô cùng nguy hiểm đến sức khoẻ. Lượng mỡ nội tạng cao có thể liên quan đến tình trạng viêm nhiễm và kháng insulin; từ đó, ảnh hưởng đến một số tình trạng bệnh lý mãn tính nghiêm trọng.
Tăng sự trao đổi chất
Sự trao đổi chất đóng vai trò quan trọng trong việc giảm cân khi calories là mấu chốt của việc tăng, giảm hay giữ cân nặng. Do đó, việc cơ thể đốt cháy nhiều calo và nhanh hơn sẽ giúp việc giảm cân dễ dàng hơn. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng thành phần EGCG của trà xanh có thể hỗ trợ đốt cháy nhiều calo hơn mỗi ngày và tăng cường sự trao đổi chất.
Uống trà xanh để giảm cân như thế nào là đủ và đúng?
Không có một quy tắc nhất định nào về việc bạn nên uống hàm lượng trà xanh bao nhiêu và như thế nào để giảm cân hiệu quả, nhưng trà xanh sẽ mang đến nhiều lợi ích nếu như người sử dụng uống ít nhất từ 3 đến 5 tách trà xanh mỗi ngày. Việc uống trà xanh mỗi ngày có thể giúp tăng hàm lượng chất chống oxy hóa trong cơ thể, tuy nhiên các nhà khoa học đã chỉ ra rằng chiết xuất trà xanh mới là nguồn cung cấp catechin dồi dào nhất.
Trà xanh có tác dụng phụ không?
Không thể phủ nhận những lợi ích tuyệt vời mà trà xanh có thể đem lại cho cơ thể con người. Tuy nhiên, các thành phần trong trà xanh cũng có thể dẫn đến một số tác dụng phụ cần lưu ý:
- Tác dụng phụ từ caffeine:Sử dụng quá nhiều caffeine có thể dẫn đến một số tác dụng phụ như tim đập nhanh, cảm thấy lo lắng, nhức đầu, chóng mặt, đau bụng hoặc khó ngủ. Các chuyên gia đã khuyến cáo mỗi người không nên sử dụng quá 300mg caffeine mỗi ngày.
- Catechins làm giảm hấp thu của sắt: Sử dụng trà xanh mỗi ngày không phải là điều đáng lo ngại nếu như bạn không bị mắc chứng thiếu hụt sắt. Những người bị thiếu hụt sắt vẫn có thể sử dụng trà xanh nhưng nên sử dụng cách xa bữa ăn ít nhất 1 tiếng.
- Ảnh hưởng đến một số thuốc điều trị:Trà xanh đã được khuyến cáo không được sử dụng chung với các thuốc đặc trị. Điều này có thể gây nguy hiểm đến sức khoẻ vì các thành phần hoá học trong các viên thuốc đặc trị sẽ bị trộn lẫn với trà xanh làm tăng tính axit trong cơ thể. Bên cạnh đó, trà xanh cũng sẽ làm giảm đi sự hiệu quả của một số thuốc điều trị như các loại thuốc an thần, thuốc hạ huyết áp, thuốc tránh thai, thuốc tim mạch…
Nhìn chung trà xanh là một loại thực phẩm tương đối an toàn nếu như bạn sử dụng hàm lượng vừa phải. Vì thành phần caffeine và catechin mạnh mẽ trong trà xanh, phụ nữ mang thai và cho con bú, trẻ em dưới 2 tuổi và những người bị rối loạn thận, bệnh tim, loét dạ dày và các vấn đề tâm lý cũng nên tránh dùng trà xanh. Những người bị bệnh tăng nhãn áp, thiếu máu, bệnh gan, loãng xương và tiểu đường cũng nên tránh.